2010-2020 онд төслийн зүгээс хийж хэрэгжүүлсэн ажлууд болох Малчдын байгууллагын бүтэц зохион байгуулалт, сумдад оруулсан хөрөнгө оруулалт түүний үр дүнг танилцуулав

З.Мэндсайхан сайд "2004 оноос хойш хэрэгжсэн Ногоон алт, Малын эрүүл мэнд, Монгол төмс, Монгол ногоо төслүүд Монголын хөдөө аж ахуйн салбарын хөгжилд бодитой хувь нэмэр оруулсан гэдгийг онцолсон юм.

Монголын бэлчээр ашиглагчдын холбоо,  Швейцарын хөгжлийн агентлагийн Ногоон алт, Малын эрүүл мэнд төслийн хамт олны 2020 оны ажлын үр дүнг ХХААХҮЯ-наас сайшаан шагнал гардууллаа.

“МАЛЫН ТОО ТОЛГОЙН АЛБАН ТАТВАРЫН ТУХАЙ” хууль 2021 оны нэгдүгээр сарын 01-нээс эхэлж хэрэгжихтэй холбоотойгоор Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбооноос санаачлан “Бэлчээрийн менежментийг сайжруулахад малын тоо толгойн албан татварын нөлөө” цахим хэлэлцүүлгийг зохион байгууллаа.

Бэлчээрийн мал аж ахуйн мэдлэгийн төв (PKH-Pastoralist Knowledge Hub) нь бэлчээрийн мал аж ахуйтай холбоотой асуудлыг олон улсын бодлогын яриа хэлэлцээнд нэгтгэх зорилгоор бэлчээрийн мал аж ахуй эрхлэгчид болон олон улсын байгууллагуудыг нэгтгэдэг.

Олон Улсын Бэлчээр болон Нүүдэлч Малчдын Жил (IYRP)-ийг зохион байгуулах уулзалтыг ОУБЖ-ийг зохион байгуулахад дэмжлэг үзүүлэх ажлын хэсгийг томилох, энэ чиглэлээр явуулах үйл ажиллагааг төлөвлөх зорилгоор зохион байгууллаа.

Төсөлд сонгогдон аялал жуулчлал эрхлэх  хот айлын гишүүд эхний өдөр танхимын сургалт авсан бол хоёр дахь өдөр Улаанбаатар хотоос 55 км-т байрлах Горхи Тэрэлжийн байгалийн цогцолборт газрийн Онгоцтын аманд байрладаг аялал жуулчлалын бизнес эрхлэгч морин аялалын “Гэр кэмп” болон “Тэрэлж Лож” гэр жуулчны баазын үйл ажиллагаатай танилцсан юм.

Намрын адаг сарын Шинийн 3–ний Балжинням, Дашням давхцсан билэгт сайн өдөр буюу 2020 оны 10 дугаар сарын 19 ны  өдөр Увс аймгийн Бэлчээр ашиглагчдын холбоо өөрийн гэсэн байртай болж, нээлтийн ёслолоо хийлээ.

Монголын ноос ноолуурын салбарт тогтвортой байдлыг хангахад малчдын Хоршоодын оролцоо, сайн туршлагын талаар оролцогч талууд зөвлөлдөж байна. “Монголын ноос, ноолуурын салбарт тогтвортой байдлыг хөгжүүлэх нь” сэдэвт тус зөвлөгөөнийг Блью Скай зочид буудлын Жейд танхимд зохион байгуулж байгаа юм.

Дэлхийн II дайны дундуур, 1943 онд АНУ-ын ерөнхийлөгч Франклин Рузвелтийн санаачилгаар НҮБ-ын хурлыг Хүнс, хөдөө аж ахуйн асуудлаар зарлан хуралдуулж энэ хурлаас гаргасан шийдвэрийн дагуу дайны хөлд сүйдсэн хөдөө аж ахуйг сэргээн босгох, өлсгөлөн, хоол тэжээлийн дутагдалд нэрвэгдсэн хүмүүст туслах зорилготой байгууллага 1945 оны аравдугаар сарын 16-нд байгуулагдсан

Монгол ахуй, ёс заншил, өв соёл, уламжлалыг сурталчилан таниулж, нутгийн иргэдэд түшиглэсэн аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх зорилготой “Тэсийн голын Монголчууд” төслийн ээлжит сургалтыг МБАНХ-наас зохион байгуулж байна. Сургалтад Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Ногоон алт малын эрүүл мэнд төслийн зохицуулагч Ц.Энх-Амгалан, Увс нуур-Тэсийн голын сав газрын захиргааны дарга М.Анхбаяр, Завхан аймгийн Бэлчээр ашиглагчдын холбооны Гүйцэтгэх захирал С.Гүррагчаа болон Завхан аймгийн Тэс, Хөвсгөл аймгийн Цэцэрлэг, Увс аймгийн Тус сумын малчдын төлөөлөл оролцож байна.

Төв аймгийн Сүмбэр сумын Иргэний танхимд тус суманд хэрэгжиж буй төслийн хүрээнд хийж буй ажлууд болон “Хариуцлагатай нүүдэлчид” цахим системийн хүрээнд ямар мэдээллийн бааз бий болж байгаа талаар, “Витафит милк”  компанид сүү нийлүүлэлтийн явцад анхаарах зүйл, малын эрүүл мэнд, бэлчээрийн хамгаалалт зэрэг асуудлаар холбогдох байгууллагууд мэдээлэл өглөө.

Монгол Улс, БНХАУ хоорондын найрамдалт харилцаа үүссэний 70 жилийн ойг тохиолдуулан хоёр улсын малчдын соёлын харилцааг дэлгэрүүлэх, харилцан туршлага солилцох анхдугаар уулзалт 2019 оны 06 сарын 18-25 ны өдрүүдэд боллоо. Уг уулзалтыг Монгол талаас “Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбоо” ТББ, БНХАУ талаас ӨМӨЗО-ны Эрээн хотын “Сүлд” компани хамтран зохион байгуулсан юм. Уг уулзалтаар хоёр улсын малчид түүхий эд, цагаан идээ, махны төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд нийлүүлэх талаар туршлага солилцох, өвс бордоо, газар тариалан эрхлэх талаар харилцан суралцах, мах, цагаан идээгээ аялал жуулчлалын бүсээр дамжуулан хэрхэн олон улсын зээлд гаргах талаар санал солилцов.

Монгол Улс, БНХАУ хоорондын найрамдалт харилцаа үүссэний 70 жилийн ойг тохиолдуулан хоёр улсын малчдын соёлын харилцааг дэлгэрүүлэх, харилцан туршлага солилцох хоёрдугаар уулзалт 2019 оны 08 сарын 16-22 ны өдрүүдэд боллоо. Уг уулзалтыг Монгол талаас “Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбоо” ТББ, БНХАУ талаас ӨМӨЗО-ны Эрээн хотын “Сүлд” компани хамтран зохион байгуулсан юм. Монгол Улс дахь энэ удаагийн соёлын харилцааг дэлгэрүүлж, туршлага судлах уулзалтын хүрээнд Архангай, Өвөрхангай аймгийн байгалийн үзэсгэлэнт газруудаар аялж, “Монгол сарлаг 2019” фестивальд оролцож, монгол ёс заншил, соёл, малчдын амьдрал ахуйтай танилцаж, өвс бордоо, газар тариалан эрхлэх талаар харилцан суралцах, мах, цагаан идээгээ аялал жуулчлалын бүсээр дамжуулан хэрхэн олон улсын зээлд гаргах талаар санал солилцсон билээ.

Монгол Улсын засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг Газар зохион байгуулалт геодези зураг зүйн газар, Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн Ногоон алт малын эрүүл мэнд төсөл, Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбоо хамтран бэлчээрийн менежмэнтийг зөв төлөвлөх, шаардлагатай суурь мэдээллийг бий болгох зорилгоор Бэлчээрийн гарцын өөрчлөлтийг фотомониторингийн аргаар үнэлэх ажлыг 2015 оноос эхлэн хийж байна.

Монголын бэлчээр ашиглагчдын нэгдсэн холбооны Зөвлөх Б. Мэнджаргал орон нутагт ажилласан талаараа мэдээлэл өгөв.

Малын бэлчээр доройтож цөлжилтийн аюул нүүрлэж байгаагийн нэг тод жишээ бол Улаанбаатараас тун холгүй баруун тийш чиглэсэн авто замын дагуу үргэлжлэх Төв аймгийн нутаг дэвсгэр дэх энэ өргөн хөндий мөн. Яагаад ингэж доройтож цөлжих болов?

ХХААХҮЯ-ны ХААҮШУОНТ, МБАНХ-той хамтран бэлтгэсэн анимэйшн танилцуулга